Dobrá trasa - Vydejte se s námi na skok sousedům

Dom czcigodnej pani – Bazylika Mniejsza p.w. śś. Wawrzyńca i Zdzisławy w Jablonnem v Podještědí

Tam, gdzie zdarzają się cuda

Ul. Klášterní, 471 25 Jablonné v Podještědí, kraj liberecki

http://www.zdislava.cz

Miasteczko Jablonné v Podještědí znajduje się u podnóża Gór Łużyckich, rzut kamieniem od Ještědu, kilka kilometrów od zbiegu granic trzech państw: Niemiec, Polski i Czech. Oprócz atrakcyjnej drewnianej architektury ludowej może się poszczycić historycznym rynkiem z barokową kolumną morową oraz rokokowym budynkiem byłej poczty konnej, w której przenocował w 1813 roku sam cesarz Napoleon. Najwspanialszy klejnot stanowi jednak bez wątpienia Bazylika Mniejsza pod wezwaniem śś. Wawrzyńca i Zdzisławy. Jej potężna kopuła góruje nad całą okolicą.

Kontekst historyczny

Potężna barokowa świątynia jest jedną z czterech tzw. „Bazylik Mniejszych“ w diecezji litomierzyckiej. Ten honorowy tytuł nadał bazylice papież Jan Paweł II w 1996 roku, rok po kanonizacji św. Zdzisławy z Lemberku.

Właśnie czcigodna pani Zdzisława zleciła w połowie XIII wieku budowę klasztoru dominikanów w tym miejscu. Chciała w ten sposób podnieść poziom moralności i wykształcenia na tych ziemiach. Jej małżonek Havel z Lemberku był zausznikiem króla Wacława I i zarządcą ziemi kłodzkiej. Założył pobliski zamek Lemberk, na którym żył wraz ze swą żoną i czwórką dzieci.

Zdzisława była czcigodną kobietą, założycielką przytułku, w którym opiekowała się ubogimi i leczyła chorych. Zmarła w wieku zaledwie 32 lat i została pogrzebana w założonym przez siebie klasztorze dominikanów. Jej kult był stale żywy przez kilkaset lat, choć ogłoszono ją błogosławioną dopiero pod koniec XIX wieku. Podczas obchodów 750 rocznicy jej śmierci św. Zdzisława została ogłoszona patronką kraju libereckiego i diecezji litomierzyckiej. Jest także patronką rodzin.


                        Warto się udać na piękny spacer od bazyliki aż na zamek Lemberk. Najpierw widzi się malownicze, szachulcowe chaty z łupkowymi szczytami. Za stawem Markvart zaczyna się już romantyczna przyroda wzdłuż potoku Panenskiego. Warto zwrócić uwagę np. na starą aleję lipową obok pałacyku Bredovský letohrádek. Na pewno nie pominie się przy tym studzienki św. Zdzisławy – źródła leczniczej wody.
                        Honza

Świątynia kilkukrotnie ulegała zniszczeniu. Za panowania Berków z Dubej przebudowano ją w duchu baroku według projektu wiedeńskiego architekta Johanna Lukasa von Hildebrandta. Zabrakło jednak pieniędzy na ukończenie budowy, więc na przykład dwie czołowe wieże nigdy nie osiągnęły planowanej wysokości.

Pożar miasta w 1788 roku nie tylko zniszczył sąsiedni kościół farny i znaczną część mieszczańskich kamienic, uszkodził również wnętrza kościoła dominikanów, który sprawia od tego czasu zaskakująco surowe wrażenie. Większość wyposażenia pochodzi dopiero z okresu po pożarze.

Współczesność

Czaszka św. Zdzisławy znajduje się w szklanej szkatule na ołtarzu bocznym. W tym samym miejscu znajdziemy też bezcenną, późnogotycką Madonnę, uratowaną z niszczycielskiego pożaru kościoła farnego. Tuż przed ołtarzem znajduje się zakratowany otwór w posadzce, przez który można zobaczyć grób świętej w podziemnej krypcie.

Pod chórem znajdziemy kamienne popiersie papieża Jana Pawła II.

Obecnie w klasztorze znowu działają dominikanie, którzy od kwietnia do października chętnie oprowadzają turystów. Główna pielgrzymka św. Zdzisławy ma miejsce co roku w ostatnią sobotę maja.

50.765469 14.762220